KAFKASYA HUNLARI VE KAFKASYA HUN TÜRKÇESİ
Turan Kültür Merkezi Süleymaniye Kürsüsü etkinliklerimizi 4 Şubat 2023 Cumartesi günü 14:00’te Dr. Yusuf Gedikli’nin “Kafkasya Hunları ve Kafkasya Hun Türkçesi” konusunda verdiği konferansımızla devam ettirdik.
Yusuf Gedikli, kendisinin bir tarihçi olmadığını, dilci olduğunu, ama tarihin de dilciliğin vazgeçemeyeceği son derece gerek duyacağı bir disiplin olması bağlamında Hunlarla ilgili anlatacaklarını dil ve tarih verilerini iç içe sunarak değerlendireceğini belirterek söze başladı ve konferans bu çerçevede devam etti.
Dr. Gedikli; konferansının gelişme bölümünde Türk tarihinin önemli ve uzun bir dönemine damgasını vuran asıl Hunların, Avrupa Hunları döneminde Kafkas coğrafyasındaki egemenlikleri ve sonrasında, Hun olmasalar da aynı kökten gelip, dili, kültürü, yaşayışı, töresi, ordu disiplini gibi birçok hususları aynı olan, bu nedenle Ermeni, Alban, Süryani, Doğu Roma kaynaklarında yine Hun veya Hun gibi terimlerle anılan diğer Türk boylarının 4 ile 8. yüzyıl aralığındaki tarihi hareketlilikleri ve ilişkilerini ana çizgi ve değerlendirmelerle ortaya koydu.
Önce asıl Hunlardan olan Basık ve Kursık adlı komutanların 395’lerde Kuzey Kafkasya’dan girip Kudüs’e kadar ulaşarak başlattıkları Hun yerleşimi, sonrasında Bulgarlar, Barsiller, Sabarlar, Avarlar, Hazarlar gibi Türk kavimlerinin Kafkas coğrafyasındaki bulunma, yerleşme ve egemen olma etkilerini, Sasaniler, Gürcüler, Araplar, Doğu Romalılar gibi o dönemlerin büyük küçük güç sahibi devlet ve kavimleriyle ilişkilerine değinek ele alan Dr. Gedikli, bütün bunları bu Türklerin unvan, özel ad, yer adları inceleme ve dil şifreleri çözümleriyle pekiştirdi.
Gedikli, tarihi kaynakların yetersiz kaldığı veya bazan yanlış bilgiler sunduğu, gerçekleri çarpıttığı durumlarda, eşzamanlı ve artzamanlı bilinen önemli dillerle, karşılaştırmalı olarak yapılacak çözümlemelerin tarihi aydınlatmadaki önemine değinerek, kendisinin de Hunlarla ilgili belirlemelerde büyük ölçüde bu yöntemden faydalandığını söyledi.
Dr. Gedikli, konferansının son bölümünde dinyecilerin sorularını cevaplandırıp sonrasında okuyucularına geçen hafta vakfımız tarafından yayımlanan “Kafkasya Hunları ve Kafkasya Hun Türkçesi” adlı kitabını imzaladı.
Kategori: Genel, Süleymaniye Kürsümüz
