Türkçülüğün İlk Fikir Önderlerinin Buluşma Noktası
Turan Kültür Merkezi Süleymaniye Kürsüsümüzde 9 Nisan 2016 Cumartesi günü 14.00’te, Gence Hanlığı’nın son hükümdarı Cevat Han soyundan bir aydın; Kerim Mehmetzade, “Türkçülüğün İlk Fikir Önderlerinin Buluşma Noktası” konulu bir konuşma yaptı.
Kerim Mehmetzade konuşmasına Türklerin tarihi kayıtlara girdiği M.Ö. yıllardan başlayarak yerleşip göçtükleri yerler ve oluşturdukları kültürler hakkında bazı görüşler ileri sürüp değerlendirmeler yaparak başladı.
Mehmetzade, Türk coğrafyasının ortasında yer alan ve İskitlerden Azerbaycan Cumhuriyetine kadar birçok Türk boyuna ve devletine vatan olmuş Azerbaycan’ın tarihimizde özel bir konumu ve önemi olduğunu söyledi.
Kaçar Türklerinin bir kolu olan mensubu bulunduğu Ziyadoğullar soyunun Gence’de 700 yıldır var olduklarını belirten Mehmetzade, Safevi Devleti’yle eş zamanlı olarak bölge tarihinde gücünü hissettiren hanedanın ilerleyen tarihinde iktidara gelen büyük babası Cevat Han’ın, Gence Hanlığı bölgesini ihya ettiğini, fakat diğer kardeş hanlıkların desteğini alamadığı için, 1804 Ocak ayı başlarında bölgeyi istila eden Ruslara karşı kahramanca direnerek şehit oluşunu duygulu sözlerle dile getirdi.
İlerleyen dönemde İstanbul’a gelen dedesi Hacıbaba Mehmetzade’nin, 1870’lerin ortalarında Mahmutpaşa’da halı ticaretine başlaması sonrası almış olduğu Yıldız Han’ın 19.yüzyılın sonlarından itibaren Türkçülüğün önderleri olan İsmail Gaspıralı, Hasanbey Zerdabi, Ahmet Ağaoğlu, Yusuf Akçura, Yusufbeyli Nesib ve daha birçok Türkçünün daimi bir uğrak yeri haline geldiğini ifade eden Mehmetzade, hatta Osmanlı hafiyelerinin takibinde bulunan Hüseyinzade Ali Bey’in 2 yıl boyunca dedesi tarafından Yıldız Han’da saklandığını belirterek ailenin Türkçülük Tarihindeki gayretine vurgu yaptı.
Mehmetzade, konuşmasını, annesinin amcası Fethali Han Hoylu’nun Azerbaycan’ın bağımsız cumhuriyet olma yolundaki mücadelesini; özellikle28 Mayıs 1918’de ilk millî Azerbaycan hükûmetini kurması, daha sonra kurduğu iki hükûmet ve 1920’de Tiflis’te Ermeni çetecileri tarafından şehit edilişini anlatarak tamamladı.
Kategori: Süleymaniye Kürsümüz
