DOĞUMUNUN 87. YILINDA PROF. D. EROL GÜNGÖR’Ü ANMAK VE ANLAMAK

16 Kasım 2025

Fotoğraflar: M. Kemal Sallı

Turan Kültür Merkezi Süleymaniye Kürsüsü etkinliklerimize, 15 Kasım 2025 Cumartesi günü 14.00’te, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Konferans salonunda, Prof. Dr. Şeyma Güngör, Prof. Dr. Ahmet Şirin ve Prof. Dr. Süleyman Doğan’ın konuşmacı olarak katıldıkları “Doğumunun 87. Yılında Prof. D. Erol Güngör’ü Anmak ve Anlamak” konulu panelimizle devam ettik.

İlk sırada söz alan İ. Ü. Emekli öğretim üyelerinden ve Erol Güngön hocamızın değerli eşi Prof. Dr. Şeyma Güngör, konuşmasına Kırşehir’de doğan ve ilk ve orta öğrenimini Kırşahir’de tammalayan ardından İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünü bitiren, sonra da Prof. Dr. Mümtaz Turhan’ın yanında Tecrübi Psikoloji dalında asistan dr., doçent ve profesör olan, sonra Konya Selçuk Üniversitesi’ne rektör atanıp başarılı çalışmalara imza atarken elim bir kalp kriziyle aramızdan ayrılan Erol Güngör’ün hayatını ana çizgileriyle özetleyerek başladı.

Şeyma Güngör, konuşmasının devamında sosyal psikolojiyi Türkiye’de önemli bir dal haline getiren Erol Güngör’ün kendi yazdığı, çevirdiği makale ve kitapların anlattı. Bu bağlamda Türkiye’de Misyoner Faaliyetleri, Bugünkü İslam’ın Meseleleri, İslam Tasavvufunun Meseleleri, Türk Kültürü ve Milliyetçilik, Tarihte Türkler, Sosyal Meseleler ve Aydınlar, Değerler Psikolojisi, Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde İstanbul, Sosyal Psikoloji, W.W. Bostow’dan Economich Growt (Ekonomik Büyüme), ortaokul ve lise ders kitapları gibi adını burada belirtemediğimiz 28 kitabı, hakkında yazılanlar, hakkında veya kendisiyle yapılan mülakatlarla ilgili bilgi verip değerlendirmelerde bulundu. Son olarak Erol Güngör Külliyatı’nın Yer-Su Yayınları tarafından basıldığını söyledi ve Erol Güngör’ün Robert B.Downs’tan çevirdiği Dünyayı Değiştiren Kitaplar adlı kitabının önsözündeki son paragrafı okuyup dikkatlerimize sunarak konuşmasını bitirdi.

İkinci sırada konuşan Medipol Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ahmet Şirin, lise yıllarında Orta Doğ Gazetesi’nde dikkatini çeken ve severek okuduğu Erol Güngör’ün, daha sonra İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Pedagoji bölümünde öğrenci iken yan dal olarak seçim yapıp öğrencisi olduğu yıllarda, hocasının yazdığı veya çevirdiği kitaplarını okudukça sorguladığı hususlarda Erol Güngör’le arasında geçen söyleşileri, hocasının yönlendirmelerini ve tanıklık ettiği kişiliğiyle ilgili anılarını, hocasının görüş ve düşüncelerini ortaya koyarak konuşmasını yaptı. Daha sonra akademisyen olduğu Marmara Üniversitesi’nde de Erol Güngör’ün izinden yürüdüğünü belirten Ahmet Şirin, Erol Güngör’ün hocası Mümtaz Turhan’ın Almanya’da eğitim alması ve Gestald Psikoloji Ekolü’nden etkilenmesi, bu etkiyi Erol Güngör’e de aktarması, Erol Güngör’ün de Türkiye’de yerleşmesinde etkili olduğu sosyal psikolojiyi tarihi ve kültürel temellere dayandırması hususunda bilgi ve görüşler ortaya koydu.

Paneli yöneten, öğrencisi olmasa da Erol Güngör Hoca’yla defalarca bir araya gelme imkânı bulan YTÜ öğretim üyelerinden Prof. Dr. Süleyman Doğan da memleketlisi olarak geçmişini ve çevresini tanıma imkânı elde ettiği ve bu yönüyle aynı sosyal ve kültürel kodlara sahip olduğu Erol Hocamızın akademik özellikleri, kişiliği ve düşünceleri konusunda bilgiler verip değerlendirmelerde bulundu. Erol Hoca’nın kültür değişmeleri, medeniyetleşme, milliyetçilik, modernizm, milli kültür, aydın problemi, medeniyet değişmeleri gibi pek çok alanda, hem Doğu hem Batı sahasında kalem oynatıp onları öğrendiğini, tecrübe ettiğini, okuduğunu belirten Süleyman Doğan, Erol Hoca bu konularda sloganla değil fikir ve görüşleriyle yaşadığı zamandaki Türkiye’nin değişik görüşleri içerisinde kalemiyle, öne çıkışıyla dikkat çeken kişileri eleştirip cevaplayıp yön verdiğini söyledi.

Yılmaz Öztuna’nın onu, müstesna zihinsel bir terkip olarak tanımladığını ve onda Tanpınar’ın sanatçı ruhu, Yahya Kemal’in tarih duygusu, Mümtaz Turhan’ın bilim zihniyeti ve Anadolu erenlerinin ilhamı olan bir inanç aydını olarak tanımladığını belirten Süleyman Doğan, Erol Hoca’nın Türkiye’nin geleceği kaygısıyla ve Türk kültürünün ve toplumunun şekillenmesinde büyük payı olan İslam’la ilgili de yanlış anlaşılmalar ve sonuçları üzerine yaptığı çalışmalara da dikkatimizi çekerek konuşmasını tamamladı.

Konferans sonunda Vakıf akademisyenlerimizden Prof. Dr. M. Metin Karaörs, Yönetim Kurulu Üyemiz Hüseyin Tavukçu ve Genel Müdürümüz Saadet Pınar Yıldırım konuşmacılarımıza Son Yüzyılın Büyük Türkçüsü Turan Yazgan adlı kitabımızı armağan ettiler.