Bağımsızlıklarının 25. Yılında Azerbaycan ve Türk Cumhuriyetleri

16 Ekim 2016

Turan Kültür Merkezi Süleymaniye Kürsüsü 2016-2017 dönemi faaliyetlerimize; 15 Ekim 2016 Cumartesi günü 14.00’te, Azerbaycanlı şair, yazar, devlet adamı Sabir Rüstemhanlı, Azerbaycan Türk kadınlar Birliği Başkanı Tenzile Rüstemhanlı ve Beykent Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Ürekli’nin konuşmacı oldukları “Bağımsızlıklarının 25. Yılında Azerbaycan ve Türk Cumhuriyetleri” başlıklı konferansımızla başladık.

İlk konuşmacımız Muzaffer Ürekli; sözlerine, bağımsız yedi Türk Cumhuriyeti, bağımsız olmayan Rusya Federasyonu’na bağlı özerk cumhuriyetler ve Türk bölgeleri, Doğu Türkistan, Irak, Suriye, Balkan Türkleri gibi Türk Dünyası çerçevesinde yer alan unsurlarımızla ilgili tanım ve görüşlerini ortaya koyarak başladı. Ürekli konuşmasının devamında Türklerin birliğini sağlamak yolunda Sovyetlerin dağılmasından sonra yapılan girişimler, Türk Konseyi gibi oluşturulan teşkilatlanmalar ve Alfabe birliği gibi projelere değgin tespit ve görüşlerini dile getirerek, istenilen düzeyde olmasa da bunların maddi ve manevi işbirliği yolunda bir hayli ilerlemeler sağladığını, bu girişimlerin sivil kuruluşlar ve devlet kurumları eliyle ve desteğiyle geliştirilerek devam ettirilmesi gerektiğini belitti. Ürekli, sözlerinin sonunda, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı’nın Türk Birliği yolunda Azerbaycan başta olmak üzere lise, bölüm, fakülte, kültür merkezleri aracılığıyla yürüttüğü eğitim, bilim ve kültür faaliyetlerinin övgüye layık, somut örnekler olduğunu ve mutlaka desteklenmesi gerektiğini vurguladı.

İkinci konuşmacımız Sabir Rüstemhanlı; Turan Yazgan Hocamızın kurduğu Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı’nın kürsülerinin, Azerbaycan’ın bağımsızlık mücadelesininin ve yaşadığı problemlerinin dile getirilmesinde kendilerine yıllar boyunca sağladığı imkânlar ve vakfın Azerbaycan’da başta olmak üzere Türk Dünyası’nda yürüttüğü faaliyetlere teşekkürlerini bildirerek sözlerine başladı.

Sabir Rüstemhanlı, 90’lı yılların başında Azerbaycan Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını kazanması mücadelesinde başı çekenlerden biri olarak, bu savaşı adım adım en ön saflarda bizzat yaşadığını belirterek, Elçibey ve Azerbaycan Halk Cephesindeki diğer arkadaşlarıyla birlikte, dışta Moskova ve diğer güçlere, içte Moskava’nın şuursuzlaştırdığı odaklara karşı yürüttükleri mücadeleyi ilginç örneklerle gözler önüne serdi.

1918’de Mehmet Emin Resulzade önderliğinde kurulan Azerbaycan Cumhuriyeti’nin tarihçesini de dile getiren Rüstemhanlı; Ermenilerin, kendilerini örgütleyip destekleyen Rusların da desteğiyle Azerbaycan Türklerini Kafkasya’da yok etmek için giriştikleri kanlı mezalimi ve Azerbaycan petrolünü sömürmek isteyen İngilizlerin bu süreçte oynadıkları kötü rolleri ortaya koyarak, bu durumdan kardeş Osmanlı Türkiyesi’nin Nuri Paşa komutanlığında gönderdiği ordu vasıtasıyla kurtulduklarını ifade etti. Rüstemhanlı, Azerbaycanlı aydın Ahmet Ağaoğlu’nun da, bu sürecin başından sonuna kadar Azerbaycan Türklüğünün bilinçlenip teşkilatlanmasında ve Nuri Paşa’nın danışmanı olarak oynadığı rolün de çok önemli olduğunu söyledi.

90’lı yılların başında kazandıkları bağımsızlıklarıyla eşzamanlı gerçekleşen Karabağ ve diğer Azerbaycan topraklarından bir kısmının malum odakların oyunuyla Ermenilerce işgal edilmesinin ve bugün bu durumun devam etmesinin Azerbaycan’ın önündeki en büyük meselelerden biri olduğunu belirten Rüstemhanlı; Batılı ülkelerin ve Rusya’nın bu hakkın iade edilmesinde ciddi bir kaygılarının olmadığını, bunun Azerbaycan’ın kendi gücüyle çözüleceğini söyledi. Rüstemhanlı bu mücadelede arkalarında kardeş Türk Cumhuriyetlerinin desteğinin olduğunu ve olması gerektiğini belirterek; bölgenin büyük aktörü Rusya’nın da yeni bir dağılma süreci yaşamak istemiyorsa eski günahlarından arınma yolunda gayret göstermesi gerektiğini vurguladı.

Son konuşmacımız Tenzile Rüstemhanlı; Azerbaycan’ın bağımsızlığını kazanma sürecinde de sonrasında da yüzünü hep Türkiye’ye çevirdiğini ve Türkiye’nin de hep yanlarında olduğunu belirterek sözlerine başladı. 25 yıldır Türkiye’de de Azerbaycan da siyasi görüş ve yaklaşımlarda da çok değişiklikler yaşandığını belirten Tenzile Rüstemhanlı, buna rağmen Azerbaycan Türklüğü ve Türkiye Türklüğü arasındaki sevgi ve kardeşliğin hiç değişmediğini söyledi. Azerbaycan ve Türkiye Türklüğünün düşmanlarının eli silahlı veya diğer türlü nasıl gelirse gelsin ortak olduğunu, dolayısıyla mücadelenin de geçmişte ve bugün olduğu gibi gelecekte de birbirimizden güç alarak yürütülmesi gereğinin altını çizdi. Tenzile Rüstemhanlı, Azerbaycan ve Türkiye başta olmak üzere Türk Dünyası’nın değişik renklerinin, dış güçler tarafından farklılık algısı oluşturularak bizi bölmesine asla izin vermemizi, tam tersine güçlü bir tarih, kültür, dil ve soy birliğimizi geliştirip pekiştirerek geleceğimize emin adımlarla yürümemiz gerektiğini ifade ederek konuşmasını bitirdi.